Diabetes, ofwel suikerziekte, komt veel voor bij mensen. Je hebt diabetes type 1 en diabetes type 2. Diabetes type 1 is moeilijk te voorkomen of onder controle te houden met voeding. Diabetes type 2 daarentegen wel. Ik heb het hier in de vorige blogs wel eens over gehad. Nu ga ik er wat dieper op in, dus lees vooral verder.
Wat gebeurt er bij diabetes?
Nadat je koolhydraten hebt gegeten, wordt dit omgezet in glucose (dit is in de blog over koolhydraten kort benoemd) en komt het in het bloed terecht. Dit noemen we de bloedglucose. Via het bloed komt de glucose terecht in de lichaamscellen. Zo levert glucose energie aan het lichaam. Cellen nemen glucose op met behulp van insuline wat in de alvleesklier wordt gemaakt.
Om er een beeld bij te krijgen kun je insuline zien als een sleutel (op de afbeelding zie je een bloedvat met de cellen er omheen): het opent de deuren naar de cellen, zodat de glucose (op het plaatje afgebeeld als suikerklontjes) in de lichaamscellen kan. Bij diabetes type 1 zijn er geen sleutels aanwezig, waardoor die glucose in het bloed blijft in plaats van in de cellen. Bij diabetes type 2 zijn er heel weinig sleutels, insuline dus. De bloedglucose wordt hierdoor dus erg hoog wat klachten kan veroorzaken, zoals moeheid, dorst, droge mond, slecht genezende wondjes, kortademigheid, veel plassen en infecties die vaak terugkomen (zoals blaasontsteking). Als de bloedglucose een langere tijd heel hoog is dan kan dat schadelijk zijn voor de bloedvaten, waardoor mensen met diabetes een grotere kans hebben op hart- en vaatziekten.
Diabetes en voeding
Er zit verschil in de behandeling van diabetes type 1 en type 2. Omdat er bij diabetes type 1 helemaal geen insuline aanwezig is, wordt er insuline gespoten. De oorzaak van diabetes type 1 is onbekend en kan daarom niet echt voorkomen worden. Bij diabetes type 2 is het onder controle te houden of zelfs te voorkomen met veranderingen in de leefgewoonten, zoals met voeding en beweging.
Allereerst is het behouden van een gezond gewicht belangrijk om de kans op diabetes type 2 te voorkomen of om het onder controle te houden. Mensen met overgewicht hebben een grotere kans op diabetes type 2.
Verder is een gezond voedingspatroon van belang. Sommige voedingsmiddelen verhogen het risico of de klachten van diabetes type 2 en sommige voedingsmiddelen verlagen het:
Verhogen van de klachten of het risico:
Verlagen van de klachten of het risico:
Ben je nu bang dat je diabetes ontwikkelt? Diabetes type 1 ontstaat vaak al op jongere leeftijd en kan soms erfelijk zijn. Diabetes type 2 kan voorkomen worden gezond te eten volgens de schijf van vijf, genoeg beweging en afvallen voor de mensen met overgewicht heeft al een gunstig effect.
Als je het lastig vindt om te eten volgens de schijf van vijf of weet je helemaal niet hoe de schijf van vijf werkt? Kijk dan even op deze site, misschien heb je er wat aan!
Soms is het bij diabetes type 2 ook nodig om medicatie te nemen, maar dat verschilt per patiënt. Dit wordt besproken met een diëtist of arts. Ook kan een diëtist andere diëten aanraden, maar ook dat wordt afgestemd op de patiënt. Een diëtist, arts of diabetesverpleegkundige helpt per individu te bepalen wat het beste werkt.
Wat ik met deze blog duidelijk wil maken, is dat voeding heel belangrijk is bij bepaalde ziektebeelden, zoals diabetes. Ook kan het voor mensen misschien interessant zijn om te weten hoe diabetes precies werkt, omdat er misschien iemand in hun omgeving diabetes heeft. Al deze bovenstaande voedingsadviezen kunnen de kans op diabetes type 2 verkleinen, maar het is bewezen dat het ook een gunstig effect op diabetes type 1 kan hebben. Dit is natuurlijk niet gegarandeerd, omdat diabetes type 1 gewoon moeilijk te voorkomen is.
Door Nikky Goedegebure
Student Voeding en Diëtetiek
Meld je aan voor de nieuwsbrief